FNV, önümüzdeki 14 gün için net bir ültimatom belirledi: Uber, tarife ve çalışma koşullarına uymak zorunda.
Son zamanlarda Uber’in Amsterdam’daki merkezi baya meşgul: Birleşik Krallık sendikası tarafından algoritmaların kullanımı hakkında (‚algoritmayla işten çıkarma‘ dahil) açılan iki davadan sonra, en büyük Hollanda sendikası FNV, artık Uber’in Hollanda taksi sektöründe yaygın olan tarife sözleşmelerin iki hafta içerisinde derhal yerine getirilmesini talep ediyor. Aksi takdirde sendika dava açacağını bildirdi.
Sendikacılar Pazartesi sabahı afişleriyle pek hoş karşılanmadı. Ancak Uber sığınağının girişinde uzun bir zaman kapı ziline bastıktan sonra – posta kutusu bile yok – FNV temsilcileri – Uber güvenlik personelinin eşliğinde – resepsiyona taleplerini iletmelerine izin verildi. Şirketin şimdi sendikanın taleplerini iki hafta içerisinde yerine getirmek için zamanı kaldı.
Sendika Uber’den işveren statüsünü kabul ederek tarife ve çalışma koşullarını uygulamasını istiyor. FNV Direktörü Amrit Sewgobind, „Uber’e son derece bağımlı olan, ancak iş ve gelir konusunda kesinliği olmayan sürücülerle her gün konuşuyoruz“ diyor: „Bu sahte bir yapıdır ve sona ermesi gerekiyor. Uber’in bunu kendi başına yapmaması hayal kırıklığı yaratıyor.” Sendika adamı bu konuda biraz saf sanki.
Bu bağlamda, FNV, ulusal hükümetin tavrı ndan da mutsuz. Sendika, mevcut düzenlemelere göre Uber’i taksi tarifelerini ve çalışma koşullarını kullanmaya zorlamak için yeterli anahtar olduğunu söylüyor. Sewgobind: „Diğer birçok platform şirketi gibi, Uber de ’sahte serbest meslek sahibi‘ olarak bilinen şirketlerle çalışıyor.“ Bunlar, tarifeleri ve istihdam düzenlemelerini tek taraflı olarak belirleyen yalnızca bir işvereni olan serbest çalışan sürücülerdir.
Artık Uber sürücülerinin yanlış bağımsızlığını doğrulayan birkaç mahkeme kararı ve resmi raporlar var. Sürücüler ve sendikanın mahkeme aracılığıyla taksi çalışma koşullarına uyumu talep etmekten başka seçeneği yoktur.
Sewgobind, „Geçen yıl FNV, Uber’in bir taksi şirketi olarak faaliyet gösteren iş modeline baktı“ dedi. Sendika yüzlerce sürücüyle görüştüklerini ve birçok belge ve veriye erişim sağlandığını bildiriyor. Tüm araştırmalar, analizler ve mülakatlar, Uber’in bir işverenin tüm özelliklerine sahip olduğunu ve serbest mesleğin yalnızca kağıt üzerinde olduğunu gösteriyor. Sewgobind, sürücüler tarifeleri üzerinde pazarlık yapamıyor ve Uber, sürücüler hakkında topladığı tüm verileri manipüle etmek için kötüye kullanıyor diyor.
Örneğin, sürücülerle yapılan görüşmelerde, siparişi reddedildiğinde veya iptal edildiğinde puanlarının düştüğünü ve bunun üzerine daha da az iş aldıklarını yansıtıyor. FNV, birçok Uber sürücüsünün, tüm masrafları ve sigortaları düştükten sonra, yönetmelikleri kapsamında çalışan taksi şoförlerinden önemli ölçüde daha az kazandığını hesapladı. Ortalama olarak, ayda 500 Euro’dan fazla olabilir. Sendika, yüzden fazla Uber sürücüsünün haftalık ve yıllık raporlarına dayanıyor. Uber, bu „sahte serbest meslek sahipleri“ nin çabalarından tam anlamıyla yararlanıyor.
Sendika hesaplamalarına göre, bu sahte yapı şirketi her yıl sosyal güvenlik primleri, vergiler ve emeklilik primlerinden yaklaşık 58 milyon euro tasarruf ediyor.
Böylece, Uber yasalara uyan rakiplere karşı büyük bir avantaj sağlıyor. Sewgobind: „Uber, sürücünün sırtından diğer taksi şirketleriyle bu şekilde rekabet ediyor. Dikkatli olmazsak tüm sektör ve her firma yakında çok düşük fiyatlarla faaliyet göstermek zorunda kalacaktır. Bunun, Hollanda’da sahip olduğumuz istihdam koşulları ve sosyal güvenlik ağı için olumsuz sonuçları olacaktır.“wf
Çeviri: Hayrettin Şimşek, [email protected]
