Daha altı ay önce, Daimler, BMW ve Volkswagen’in daha iyi hareketlilik biçimleri konusunda yeni yöneticiler olacakları görülüyordu. Ancak ozanlar büyük ölçüde değişti.
22 Şubat’ta Daimler ve BMW Mobilite hizmetlerinin birleşmesini şampanyalarla kutlamışlardı. Beş ortak girişimle Reach Now, Charge Now, Free Now, Park Now ve Share Now, eski BMW CEO’su Harald Krüger’in dediği gibi „dünya lideri bir oyun değiştirici“ oluşturmak istediler. Böylece gelecekteki mobilite için oyunu yeniden başlatan biri olmaktı – kendi kurallarıyla.“Free Now“ önemli bir sütun olarak planlanmış bölüm, bireysel yolcu taşımacılığı veri toplayıcı olarak (hâlâ) bir şoför ile hizmet vermiş ve gelecekteki özerk sürüşün öncüsü olması hedefleniyor. Zemin düzenli görünüyordu, oyun alanı hazırdı ve kurallar yeni takım arkadaşlarının iş modeline uyarlanmak üzereydi, çünkü Federal Ulaştırma Bakanı Andreas Scheuer, Yolcu Taşıma Yasası’nın (PBefG) geri dönüş yükümlülüğünü yürürlükten kaldırmasına ve ayrıca kiralık araçlarda tek koltuk kiralama imkânına ilişkin önemli bir bildiri sızmıştı. Herşey yolunda gidiyordu sanki – sadece Mercedes ve BMW için değil, üstelik Volkswagen ve Almanya demir yolları Deutsche Bahn’ın „Moia“ ve „CleverShuttle“ hizmetlerin geleceği garantilenmiş olacaktı.
Bu arada, otomobil şirketlerinin üst düzey yöneticilerinde gerçek durumlar aydınlaşmaya başladı.
Ole Harms Eylül ayı başında Moia patronu olarak Robert Hinrichs tarafından değiştirildi. İki yıl öncesine kadar Hinrichs, daha sonra gelişimi şirket tarafından başkalarına devredilen Daimler mobilite projesi Moovel’in genel müdürü olarak çalışıyordu (Jörg Lamparter). BMW / Daimler ortak girişiminin yeni patronu olarak görev yapan Daniela Gert tom Markotten iki hafta önce ofisini boşaltmış ve işinden ayrılmıştı.
Geçtiğimiz hafta, yeni BMW CEO’su Oliver Zipse, Handelsblatt’a „sürücü ile yolcu taşımacılığı“ alanında pozitif sonuçlar üretemeyeceği ve gelecekte olumlu sonuçlar verebileceği fikrinden yola çıkarak Handelsblatt’a şunları belirtti. Bir otomobil üreticisi olarak temel uzmanlığa odaklanmak istiyorum ve Şubat ayında ümitlerle yapılan işbirliğini sürdürecek yatırımcı aranıyor – yani alıcılar.
Ama son yedi ay içinde neler değişti de, oyun kuralları yapıcılarından fikir değiştirici olundu? Oyunu değiştermek istiyorlardı ve şimdi fikirlerini değiştirdiler.
Taksi endüstrisi açısından bakıldığında, otomobil şirketlerinin biraz da olsa kumar oynadıkları iddia edilebilir – özellikle Mercedes ve Moovel bölümü. Çünkü daha önce ahırdaki en iyi atı, mytaxi ile ortak girişime sokmuşlardı.
Fakat daha sonra, mytaxi uygulamasını free now uygulamaya dönüştürerek güçlü atlarını oldukça sessiz bir atla kaldılar ve o zamandan beri de taksi müşterilerini Limuzinlere takviye etmeye direniyorlar.
Stratejileri birkaç sütunlara dayanıyordu: Birincisi, baştan beri mevcut (mytaxi) müşterinden gelir sağlamaktı. İkincisi, bir önceki taksi ortaklarının çoğunun taksiyi bırakıp Limuzin sektörüne geçmeleri veya en azından Limüzinler üzerinden, taksi ortağı olarak, çalışacaklarından emindiler. Ve üçüncüsü, Federal Ulaştırma Bakanlığı’na tarihsel olarak yakınlığı kullanmak istediler, böylece PBefG’nin, yani Yolcu Taşımacılık Kanunda beklenen değişikliği Daimler, Volkswagen ve Alman Demiryolları lehine olacağından gidiliyordu. ABD hizmet sağlayacısı Uber’in de faydalanabileceğini bile göze almışlardı. Hesaplarına göre piyasayı fiyat indirim savaşları sayesinde kendilerine göre çevireceklerdi.Bugünkü koşullara göre: Her üç sütunlar çökmek üzere. Zaten PBefG değişikliği ile ilgili sorun siyaset olarak sunulduğundan çok farklı şekilde gelişti. Bölgesel olarak parçalanmış ve küçük ölçekli bir taksi endüstrisinin, ayakları üzerinde bu kadar yüksek ve politik olarak başarılı bir protesto kampanyası yapması beklenmiyordu. 10.000’den fazla taksi şoförleri tarafından bir taksi eylem günü düzenledi (ardından çok sayıda bölgesel gösteri ve nöbetleri izledi). Ayrıca, on altı federal devletin tamamında ülke siyasetçilerine geri dönüş yükümlülüğünün tutulması konusunda ikna etmek için „Scheuer itfaiyesi turu“ gerçekleşti.
Uber sisteminin zayıf yönleri (trafik sıkışıklığı ve daimi hukukun ihlali) taksi endüstrisine daha çok politikacılardan destek kazandı.
Sonunda, otomobil şirketlerinin büyük lobi çalışmaları sadece FDP’yi etkiledi. FDP milletvekili Daniela Kluckert’in şahsında Federal Taksi Birliği durumunda çok açık olan sanayi çıkarlarının ardındaki kaya gibi duruyor. Kluckert, PBefG değişikliği konulu tartışmalar kapsamında „Alman şirketlere yeni şirketler kurma fırsatı verilmeli ve bu nedenle iade yükümlülüğü düşmeli“ dedi. Bu hemen hemen Daimler Grubu tarafından Free Now Müdürü Alexander Mönch’in şahsında kullanılan dille aynı. Geçtiğimiz hafta Alman Basın Ajansı hakkında planlanan PBefG reformunun seyreltilmesine karşı uyarmıştı: „Alman siyasetinin ölümcül bir işareti olur, değişikliği az tutarak inovasyonu engellerse“.
Alman Federal Taksi ve Limuzin Birliğin başarılı çalışmaları sayesinde FDP Partisinden hariç diğer partilerin Yolcu Taşımacılık Kanunda değişiklikler mantıklı bir yön alması Mercedes ve benzerlerin hesabına hiç uymuyor. Tüm taksi şoförlerine inatla direnen CSU’lu Ulaştırma Bakanı Andreas Scheuer bile o zamandan bu yana, tasarısının çoğunluğu bulamayacağına inanmaya başladı, bu nedenle çözüm arama komitesi 13 Eylül’de toplantıda Limuzinlerin Şirketlerine geri dönme yükümlülüğünü değiştirme konusunu ortadan kaldırmak için kurdu. Davayı açtı ve şimdi umutsuzca tavizler arıyor.
Sonuç: (müteakip) PBefG’nin adapte edilmesiyle yasaların ihlal edilmesine dayanan bir iş modelinin politik olarak meşrulaştırılması şu anda çok uzaklara karışmış oldu.Daimler stratejisinin ikinci ayağının da benzer şekilde feci olduğu ortaya çıktı. Önceki mytaxi ortakları olarak, taksi işletmecilerine geri dönüş yükümlülüğünün yine de iptal edileceği ve bu nedenle „taksi“ modunun geleceği olmayacağına ikna etmek için girişimlerde bulunuldu. Aynı zamanda, hala “taksi DNA’sını” kendi içinde taşıdıklarını anlattılar. En sadık mytaxi ortağı bile bu çelişkiyi gördü.Free Now, üçüncü sütunu kendi elleriyle Alexander Mönch, Free Now Genel Müdürü, çöktürdü. Hamburg, Berlin, Münih ve Köln’de Reklamlarla yeni Limuzin servisin tanıtımlarını gerçekleştirdi. Ancak müşterilere ne ucuz Limuzin servisi sağlanıyor ne de azalmış taksi ortaklarına iletebiliyor. Televizyon Kanalı RBB tarafından Free Now’un tüm zayıf noktaları acımazsızca yayınlandı.
Tüm bu açgözlülüklerde, BMW CEO’su Zipse kararlarını çoktan vermişti. Daimler CEO’su Ola Källenius’un benzer bir kararı vermeside beklenebilir. Müşteri için bu ilk bakışta üzücü görünebilir, ancak kısa vadede damping fiyatından bireysel yolcu taşımacılığı sunulamaz. Bununla birlikte, orta ve uzun vadede, tüketiciler, her yerde ve her zaman çok kısa bir yolculuk olsa bile her yerde ve uygun bir fiyatla – „Güvenilir moderndir“ taksi sloganına uygun olarak, her yerden terfi ettirmekten mutlu olacaklardır. Ayrıca havuz gezileri ve ek „talep üzerine“ tarifeli servisler de taksi sunabilir. Sonuç olarak, Volkswagen Moia’den ve Deutsche Bahn CleverShuttle’tan ayrılmalı ve aynı zamanda temel işlerine odaklanmalılar. jh
